Hàng năm, cứ sau rằm tháng Chạp, các gia đình lại bắt đầu chuẩn bị cho nghi lễ cúng ông Công ông Táo. Các bà nội trợ làm thực đơn cho mâm cỗ, hỏi xem mua cá chép ở đâu, và các công việc khác ngoài việc mua vàng mã và trang phục cho ông Táo. Mặc dù thực tế là nguồn gốc của các vị thần này vẫn chưa được biết rõ, nhưng nhiều người đã rất quen thuộc với các nghi lễ lâu đời này. Vậy các bạn đã từng được nghe về sự tích ông Công ông Táo chưa? Hãy tìm hiểu cùng chúng tôi nhé!
Sự tích ông Táo đối với đời sống nhân dân Việt Nam
Tín ngưỡng dân gian Việt Nam từ xa xưa cho rằng ông Công ông Táo là ba vị thần của Lão giáo Trung Quốc là Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ. Các vị thần này lần lượt tượng trưng cho đất, nhà, bếp và ngày nay đã được Việt hóa thành sự tích Táo quân 1 bà 2 ông. Tuy nhiên, Táo Quân và Ông Táo vẫn là thuật ngữ thông dụng dùng để gọi về 3 nhân vật này.
Sự tích ông Công ông Táo
Sự tích Táo quân 1 bà 2 ông thường được lưu truyền với nhiều phiên bản khác nhau. Hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn đọc 2 sự tích ông Táo tiêu biểu nhất.
Sự tích ông Táo bản 1
Chuyện kể rằng, Thị Nhi có chồng tên là Trọng Cao, nhưng dù họ có mặn nồng với nhau, nàng vẫn chưa sinh được một mụ con. Chính vì vậy, Trọng Cao dần tìm ra những lý do để gây cớ xô xát và dằn vặt người vợ của mình.
Cho đến hôm Trọng Cao Chỉ vì một số chuyện nhỏ vặt mà làm ra thành chuyện lớn, đánh đập Thị Nhi và đuổi cô ra khỏi nhà. Sau đó Thị Nhi lưu lạc xa nhà và đem lòng yêu Phạm Lang ở đó. Hai người này sau đó đã lên duyên vợ chồng. Cuối cùng Trọng Cao cũng cảm thấy cô đơn, trống vắng và tủi thân khi đuổi vợ đi ngay từ lúc đó Thị Nhi đã bỏ đi. Trọng Cao dằn vặt bản thân và nhớ vợ nên chàng đã quyết định bỏ xứ đi tìm.
Trọng Cao ngày này qua ngày khác trông ngóng trong vô vọng, không còn gì trong tay, hết gạo, hết tiền nên chàng buộc phải lao vào nghề ăn xin ven đường. Sau đó, Trọng Cao tình cờ đi ăn xin tại nhà Thị Nhi. Phạm Lang không có nhà nên Thị Nhi mời Trọng Cao vào nhà nấu cơm mời chàng. Sau đó, Thị Nhi mới nhận ra chàng là chồng cũ của mình. Khi Phạm Lang trở về, Thị Nhi bèn dấu Trọng Cao dưới đống cỏ khô ở sân sau vì sợ chồng nghi oan. Trọng Cao lúc đó đã quá kiệt sức lăn ra ngủ không biết chuyện gì. Không may, tối hôm đó Phạm Lang đã đốt một đống gốc rạ để gom tro về bón cho cây trồng.
Khi Thị Nhi nhìn thấy ngọn lửa, cô lao vào tìm cách cứu Trọng Cao. Sau đó vì quá thương vợ, Phạm Lang lao vào đống rơm đang bốc cháy hừng hực để cứu họ nhưng ngọn lửa đã cướp đi sinh mạng của cả ba. Câu chuyện của ba người đã làm Ngọc Hoàng xúc động, thương sót và cả ba người khi dưới nhân gian đều là những người có nghĩa có tình nên phong họ thành vua Bếp (còn gọi là Định Phúc Táo Quân). Gia đình Táo lúc bấy giờ gồm 1 bà và 2 ông; Phạm Lang được phong là Thổ Công để lo việc bếp núc, Trọng Cao được phong danh là Thổ Địa để xử lý việc nhà cửa, và Thị Nhi được Ngọc Hoàng phong làm Thổ Kỳ để xử lý việc chợ búa.
Các vị Táo Quân không chỉ dự báo về tài lộc, vận rủi, hạnh phúc, may mắn của gia chủ mà còn có tác dụng xua đuổi ma quỷ vào nhà và duy trì sự bình an của gia chủ. Ông Công ông Táo cưỡi cá chép về chầu trời vào ngày 23 tháng Chạp (ngày Táo Quân lên chầu trời) hằng năm để báo cáo với Ngọc Hoàng mọi việc tốt, việc xấu của con người trong cả năm.Thiên đình dựa vào đó để quyết định về công lao, phần thưởng và hình phạt cho toàn thể con người.
Vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, người người, nhà nhà thường tổ chức lễ tiễn Táo Quân về trời long trọng với hy vọng Thần Bếp sẽ “phù hộ” cho gia đình gặp nhiều may mắn. Các gia đình sẽ chuẩn bị lễ vật tươm tất với mâm cỗ cúng ông Táo và nhiều lễ vật khác nhau. Người Việt tin rằng “ba vị Thần Tài (hay Vua Bếp) sẽ quyết định việc cát hung cho gia đình do gia chủ và những người trong nhà.
Sự tích Táo quân 1 bà 2 bản 2
Ngày xửa ngày xưa, có hai cặp vợ chồng nghèo khổ. Người vợ liên tục bán lưng cho trời, mặt xuống đất. Chồng làm nghề đi buôn, biệt tích, và hàng năm trở về thăm vợ con vài lần. Người bạn đời của cô ấy không có nhà và xung quanh đó là sự cô đơn, lạnh lẽo. Trong suốt mười năm chờ đợi, người vợ chờ đợi trong sự mỏi mồm, khô héo. Sau đó, hay tin người chồng đầu tiên của mình đã chết, cô kết duyên vợ chồng với một người đàn ông làm thợ săn đồng thời có một người hầu tên là Lốc. Khi chồng cũ bất ngờ xuất hiện, Lốc cùng người chồng mới đang đi săn trong rừng, anh này giải thích lý do biệt ly là do gặp phải kẻ thù bắt cóc và đi lạc trong rừng. Người vợ cũ chỉ biết ôm chặt lấy chồng cũ và khóc và sau đó mời anh ta ăn cơm, uống rượu.
Người vợ dẫn chồng cũ đến một đống cỏ khô để ẩn trốn tạm thời vì người chồng mới đã trở về.Vì người chồng đã săn được một con cầy tơ muốn làm một bữa nhậu nên đã giục vợ đi mua rượu. Người chồng và người đầy tớ đốt rơm thui cày trong khi người vợ đang ra ngoài. Người chồng trước đây đang say giấc nồng đã vô tình bị ngọn lửa thiêu rụi. Người vợ cũ quay về thì thấy chồng đang chết thảm trong đống lửa Cảm thấy phải chịu trách nhiệm về cái chết của chồng mình, cô đã nhảy vào ngọn lửa để tự tử.
Người chồng mới lao đầu vào lửa sau khi phát hiện vợ đã chết. Người đầy tớ kia vì yêu chủ và hối hận vì đã đốt đống rơm nên đã nhảy vào lửa và bỏ mạng. Diêm Vương sau đó biến ba vợ chồng thành ba ông đầu rau. Người đầy tớ biến thành đồ vật chống đống nhấm mà người ta hay gọi là thằng Lốc.
Những thông tin chúng tôi cung cấp trên đây đã bổ sung cho bạn đọc hiểu rõ hơn về ông Công ông Táo và sự tích ông Công ông Táo. Chúng mình mong rằng tài liệu trên đã mang đến cho các bạn lượng kiến thức phong phú.
